काठमाडौं । विश्वकै सबैभन्दा लामो मुक्तिनाथ केबलकारको वातावरणीय प्रभाव मूल्यांकन (ईआईए) गर्न वन तथा वातावरण मन्त्रालयले सहमति दिएको छ । केबलकार कम्पनी मुक्तिनाथ दर्शनले अब ईआईएको काम सुरु गर्ने अध्यक्ष अरुणकुमार सुवेदीले बताए ।
‘अनुमति मागेको दुई वर्षपछि ईआईए गर्न सरकारबाट अनुमति पाएका छौं’, उनले भने, ‘अब आयोजनामा ईआईएको काम सुरु गर्ने छौं ।’ स्थानीय तहले गर्ने सहजताका आधारमा ईआईए पूरा हुने उनको भनाइ छ ।
स्थानीय तहले सहयोग गरेमा निर्धारित समयमा ईआईएको काम सकेर आउँदो २०७९ वैशाखभित्र केबलकारको शिलान्यास गर्ने उनले सुनाए । ईआईए सकिने बित्तिकै केबलकारको संरचना बनाउने काम सुरु हुनेछ ।
ईआईए सकिनासाथ लगानी बोर्डसँग आयोजना विकास सम्झौता (पीडीए) हुने अध्यक्ष सुवेदीले सुनाए । काम सुरु गरेको ६ महिनामा ईआईएको काम सक्ने लक्ष्य मुक्तिनाथको छ । ईआईएको क्रममा विभिन्न स्थानमा सार्वजनिक सुनुवाइ गर्नुपर्ने हुन्छ । यसमा स्थानीय तहको सहयोग आवश्यक पर्ने उनको भनाइ छ ।
मुक्तिनाथले केबलकारको डीपीआर तयार पारी गत वर्षको कात्तिक १५ गते लगानी बोर्डमा बुझाएको थियो । यो वर्ष पीडीए, वित्तीय व्यवस्थापन र निर्माण सम्झौताको काम सकेर आगामी वर्षदेखि केबलकार संरचनाको निर्माण थाल्ने योजना मुक्तिनाथ दर्शनको छ ।
कोरोना महामारीले केबलकारको काम अवरुद्ध हुँदा ढिलाइ हुन गएको छ । यद्यपि काम सुरु भएको ४३ महिनाभित्र निर्माण सकेर केबलकार सञ्चालन गर्ने लक्ष्य कम्पनीको छ । डीपीआरले केबलकार पूर्वाधार बनाउन ५३ अर्ब रुपैयाँ लाग्ने संभाव्यता अध्ययनले देखाएको छ ।
यद्यपि यो १ डलरबराबर ११७ रुपैयाँको आधारमा यो रकम लाग्ने देखाइएको हो । डलर तलमाथि भइरहेकाले लागतमा केही घटबढ हुनेछ । यसअघिको संभाव्यता अध्ययनअनुसार केबलकार संरचना बनाउन ३५ अर्ब रुपैयाँ लाग्ने अनुमान गरिएको थियो ।
करिब ४३ अर्ब बैंकहरूबाट ऋण लगानी हुने र बाँकी १० अर्ब रुपैयाँ स्वपुँजी (इक्विटी) जुटाउने काम हुनेछ । लगानी जुटाउन सर्वसाधारणलाई प्राथमिक सेयर (आईपीओ) निष्कासन गर्ने योजना मुक्तिनाथको छ । हालसम्म ४० करोड रुपैयाँभन्दा बढी इक्विटी लगानी जुटेको उनले बताए । सोही रकमले आयोजनाको डीपीआर पूरा गरेको उनको भनाइ छ ।
यस्तै डिबेञ्चर जारी गरेर लगानी जुटाउने तयारी मुक्तिनाथको छ । २० प्रतिशत स्वपुँजी र ८० प्रतिशत ऋण हुने गरी लगानी संरचना तयार पारिएको छ । केबलकारको प्रतिफल १३ प्रतिशत देखिएको छ ।केबलकारमा लगानी गर्न स्वदेशी विभिन्न बैंकहरूसँग छलफल भइरहेको छ । पीडीएपछि मात्र बैंकहरूसँग ऋण लगानी सम्झौता हुनेछ ।
कास्कीको बीरेठाँटीदेखि मुक्तिनाथसम्म केबलकारको लम्बाइ ८०.१५ किलोमिटर हुनेछ । केबलकारमा ७७६ वटा गोन्डा राख्न प्रस्ताव गरिएको छ । मुक्तिनाथ केबलकार १ हजारदेखि ३ हजार ७ सय मिटरको उचाइसम्म पुग्नेछ । केबलकारको प्रत्येक स्टेसनमा रिसोर्ट बनाउने योजना विकासकर्ताको छ ।
केबलकारमा टप र वटन गरी १९ वटा स्टेसन हुनेछ । यसमध्ये ८ वटा स्टेसनमा अनिवार्य रूपमा ओर्लिनुपर्छ । ५ वटा स्टेसनमा अत्यावश्यक भएमा मात्र ओर्लिन पाउने र ११ वटा स्टेसनमा बासबसेर जान पाइने व्यवस्था छ । यद्यपि, एउटा टिकटको ७ दिन समय हुनेछ । ७ दिनभित्र फर्किनुपर्छ ।
वार्षिक ३६ लाखले यात्रा गर्ने अनुमान गरिएको छ । यही क्षमताको गोन्डला राखिने प्रस्ताव गरिएको छ । केबलकार संरचना बनेर सञ्चालनमा आएपछि १३ मेगावाट बिजुली चाहिने भएको छ ।
लामो र ठूलो केबलकार भएकाले १३ मेगावाट बिजुली खपत हुने डीपीआरमा उल्लेख छ । ०७५ भदौ २७ गते लगानी बोर्ड र मुक्तिनाथ दर्शनबीच समझदारीपत्र (एमओयू) मा हस्ताक्षर भएको थियो ।
केबलकारको पहिलो स्टेसन बीरेठाँटीमा हुनेछ । बीरेठाँटीदेखि घोडेपानी १३.३१ किलोमिटर हुनेछ । दोस्रो स्टेसन घोडेपानीदेखि तातोपानीसम्म १२.७३, तेस्रो तातोपानी लेते १६.४४, चौथो लेतेदेखि जोमसोमसम्म २३.९२, चौथो जोमसोमदेखि कागबेनी ८.२४ र कागबेनीदेखि रानीपौवा मुक्तिानाथसम्म ९ किलोमिटर रहेको कम्पनीले जनाएको छ ।
यो पनि हेर्नुहोस
विश्वकै लामो मुक्तिनाथ केबलकारको पीडीए सुरु, विदेशी बैंकबाट लगानी ल्याउने तयारी
विश्वकै लामो केवलकार मुक्तिनाथको निर्माण आगामी वर्षदेखि, ५३ अर्ब लगानी हुने
मुक्तिनाथ दर्शनले बुझायो विश्वकै लामो केवलकारको डीपीआर, लगानी बोर्डमा अध्ययन हुँदै
विश्वकै लामो केवलकार मुक्तिनाथको डीपीआर तयार, बनाउन ५१ अर्ब लाग्ने
विश्वकै लामो मुक्तिनाथ केवलकारको लागत साढे ४३ अर्ब, ४ महिनामा डीपीआर सकिने, १ वर्षभित्र निर्माण थाल्ने योजना
