काठमाडौं । संगठित रुपमा ठगी गरेको आरोपमा प्रहरी हिरासतमा रहेको व्यवसायी इच्छाराज तामाङले ऋण नतिरेपछि कर्मचारी सञ्चय कोषले लिलामीको प्रक्रिया अघि बढाएको छ । सञ्चय कोषले उनलाई पहिलो चरणमा ३५ दिनभित्र ऋण तिर्नका लागि समय दिएको छ । सो समयभित्र पनि ऋण चुक्ता नगरे लिलामीको प्रक्रिया अघि बढाउन सञ्चय कोषले तामाङलाई चेतावनी दिएको छ ।
यस्तै व्यक्तिगत जमानी दिने तामाङसहित केशवलाल श्रेष्ठ, प्रवीण मुखिया र लालकाजी गुरुङसहित ८ जनाको नाम पनि कोषले सार्वजनिक गरेको छ । घरजग्गा व्यवसाय गर्न स्थापना भएको सिभिल स्टेटले कोषबाट ऋण लिएको थियो । इच्छाराज र उनका साझेदारहरुले राजधानीको सुन्धारामा रहेको ६ रोपनी जग्गा र सोमा बनेका १३२ इकाइ पसल तथा कवलहरु लिलामी गर्ने कोषले जनाएको छ ।
घरजग्गा व्यवसायमा समस्या आएपछि व्यसायी तामाङसहित १२ जना अहिले प्रहरी हिरासतमा छन् । उनीहरुमाथि संगठित रुपमा वित्तीय अपराध गरेको आशंकामा नेपाल प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान व्यूरो (सीआईबी) ले अनुसन्धान गरिरहेको छ । काठमाडौं जिल्ला अदालतले उनलाई असोज १९ गते हिरासतमा राख्न अदालतले अनुमति दिएको छ ।
विभागको आग्रह अनुसार सीआईबीले तामाङ सहित १२ जनालाई असोज १८ गते काठमाडौंबाट पक्राउ गरेको थियो । सीआईबीले तामाङ सहितका १२ जना व्यक्तिहरुले सहकारी ऐन २०७४ को दफा १२२ विरुद्धको कसुर गरेको आरोपमा उनीहरुलाई पक्राउ गरेको थियो ।
सिभिल सहकारीको ७० करोड रुपैयाँ निक्षेप ठगी गरेको आरोपमा उनीहरूमाथि अहिले ठगी मुद्दामा अनुसन्धान भइरहेको ब्युरोले जनाएको छ । अहिले पीडितहरुले ठगी गरेको भन्दै धमाधम उजुरी दिइरहेका छन् । तामाङले स्थापना गरेका २२ कम्पनीहरुमा सिभिल सहकारीको बचत लगेर लगानी गरेको प्रारम्भिक अनुसन्धानले देखाएको छ । यी सबै कम्पनीको बहुमत स्वामित्व तामाङ र उनको परिवारको भएको पनि खुलेको छ । तामाङ सिभिल सहकारीका पूर्वअध्यक्ष हुन् ।
संगठित ठगी गरेको आरोप लागेपछि उनले सिभिल बैंकको अध्यक्ष पदसमेत गुमाएका छन् । उनीसँगै अर्का मुख्य साझेदार तथा सहकारीका हालका अध्यक्ष केशवलाल श्रेष्ठ पनि पक्राउ परेका छन् । पक्राउ परेकाहरूमा भगवानबहादुर सिंह, मायोनानी महर्जन, एलिना तुलाधर, शंकरप्रसाद पाठक, संगीता श्रेष्ठ, राकेश महर्जन, बुद्धराज तामाङ, कौस्तुभ केतन ढुंगाना, विजयविक्रम शाह र हरिहर लामिछाने छन् । पक्राउ परेका सबै सिभिल सहकारीको विभिन्न पदमा रहेर काम गरेका छन् ।
सहकारीको बचतको ठूलो हिस्सा तामाङले अन्य आफ्ना कम्पनीहरूमा लगानी गर्दै आएको सीआईबीको अनुसन्धानले देखाएको छ । उनले ९ अर्ब रुपैयाँ सहकारीको निक्षेप रकम लगेर विभिन्न कम्पनीका नाममा लगानी गरेको पाइएको छ । कम्पनीहरुले सहकारीमा ऋण नतिरेपछि ठगी गरेको आरोप सतहमा आएको हो ।
घरजग्गा व्यवसायमा बिग्रिएपछि त्यसलाई मिलाउन तामाङले पटक-पटक गरेर सिभिल बैंकमा रहेका प्रतिकित्ता १०० मा ४० करोड रुपैयाँको संस्थापक सेयर बिक्री गरेका थिए । सो सेयर सञ्चय कोषले किनेको थियो । सिभिल बैंकमा अन्य व्यक्तिको नाममा ऋण लिएको आशंकामा नेपाल राष्ट्र बैंकले अनुसन्धान गरिरहेको छ ।
११२६ जनाले दिए ठगिएको जाहेरी
सीआईबीका अनुसार हालसम्म ४ अर्ब ६१ करोड रुपैयाँभन्दा बढीको ठगी गरेको जाहेरी परिसकेको छ । यसबीचमा ११ सय २६ जनाले आफूहरु ठगिएको भन्दै जाहेरी दिएको सीआईबीले जनाएको छ । अदालतले पनि संगठित अपराध ऐन विरुद्धको कसुरमा अनुसन्धान गर्न अनुमति दिएको छ । संगठित अपराध गरेको आरोप लाग्नेहरुलाई प्रहरी ६० दिनसम्म हिरासतमा राखेर अनुसन्धान गर्न पाउने कानुनी व्यवस्था छ ।
सम्पत्ति शुद्धीकरणको अनुसन्धान जारी
यता तामाङविरुद्ध सम्पत्ति शुद्धीकरणको आरोपमा सम्पत्ति शुद्धीकरण विभागले अनुसन्धान गरिरहेको छ । यसअघि नै सम्पत्ति शुद्धीकरण अनुसन्धान विभागले तामाङको नाममा स्रोत नखुलेको करोडौं रुपैयाँ रहेको भन्दै बैंक तथा वित्तीय संस्थामा रहेको उनको खाता रोक्का राखेको थियो ।
धेरै सम्पत्तिको स्रोत खुल्ने आधार नभेटिएको भन्दै विभागले २०७७ चैतमा बैंक खाता रोक्का राखेको थियो । त्यतिबेला विभागले ६० करोड रुपैयाँबराबरको सम्पत्तिको स्रोत नभेटिएको जनाएको थियो ।
सत्तामा नेकपा एमाले रहेको र एमालेले आफ्ना कार्यकर्ताविरुद्ध कारबाही नगर्ने नीति लिएपछि तत्कालै पक्राउ नगरी बैंक खाता रोक्का राखेर अनुसन्धान अघि बढाइएको थियो । त्यसयता तामाङमाथि सहकारीका निक्षेपकर्ताहरुको रकम फिर्ता नदिएको भनेर सर्वसाधारण आक्रोशित हुँदै विभिन्न निकायमा उजुरी बोक्दै पुग्ने गरेका थिए । तामाङ एमालेका तर्फबाट संविधानसभामा सभासद भएका थिए ।
नेपाल जग्गा तथा आवास विकास संघको पूर्वअध्यक्ष तामाङले सिभिल सहकारीका निक्षेपकर्ताको पैसा लिएर आफ्नो व्यावसायिक साम्राज्य खडा गरे पनि समयमै निक्षेपकर्ताको रकम भुक्तानी नगर्दा प्रहरी हिरासतमा पुग्नु परेको मात्र छैन सम्पत्ति शुद्धीकरणको फन्दामा पर्ने देखिएको छ ।
यसअघि विभागको अनुसन्धानमा सहकारीको ९० प्रतिशतभन्दा धेरै रकम नियमविपरीत तामाङले आफ्ना विभिन्न कम्पनीका नाममा प्रयोग गरेको पाइएको थियो । तामाङको सिभिल होम्स, सिभिल होटल, सिभिल इन्फ्रास्ट्रक्चर डेभलपमेन्ट कम्पनी, कोत्से भैरव बहुउद्देश्यीय कम्पनीलगायत विभिन्न कम्पनीमा लगानी रहेको विभागको अनुसन्धानमा भेटिएको थियो ।
विभागको अध्ययनमा सिभिल बैंकबाहेक अरू सबै कम्पनी घाटामा देखाएर करसमेत नतिरिएको पाइएको थियो । तामाङले कर नतिरे पनि सम्पत्ति भने बढिरहेको भेटिएपछि राजस्व कार्यालयबाटसमेत छुट्टै छानबिन भइरहेको थियो ।
तामाङले यसअघि मुद्दा सल्टाउन नेपाल राष्ट्र बैंकको नियमविपरीत श्रीमतीको नाममा रहेको करिब १० करोड रुपैयाँबराबरको सिभिल बैंकको सेयर बिक्री गरेका थिए । श्रीमान बैंकको अध्यक्ष भएका बेला एकाघर परिवारको सेयर बिक्री गर्न पाइँदैन । तामाङकी श्रीमती २०७४ सम्म सरकारी कर्मचारी पनि थिइन् ।
सरकारीका बचतकर्ताको रकम फिर्ता गर्न नसकेपछि तामाङले २०७६ जेठमा सिभिल सहकारीलाई सहयोग गर्न सार्वजनिक आह्वान नै गरेका थिए । सिभिल समूहको स्वामित्वमा रहेको सिभिल सहकारीको ऋण विवादमा काठमाडौं जिल्ला अदालत र उच्च अदालत पाटनमा मुद्दा पनि चलिरहेको छ ।
सहकारीले आफ्नै हाउजिङ कम्पनीलाई ८० प्रतिशतभन्दा बढी ऋण गैरकानुनी रुपमा प्रवाह गरेको भन्दै बचतकर्ता र सेयर सदस्यहरु अदालतको शरणमा पुगेका थिए । सिभिल सरकारीले राष्ट्रिय सहकारी बैंकबाट लिएको ३० करोड रुपैयाँ पनि लामो समयदेखि नतिरेको बताइएको छ ।
तामाङले सहकारीमा जम्मा भएको रकम सिभिल होम्स लगायतका कम्पनीका लगेको देखिन्छ । तर, सिभिल होम्सका घरहरु बिक्री गरेर आएको पैसा कहाँ गयो भन्ने देखिदैन । त्यसैले उनले सम्पत्ति विदेश पुर्याएका हुन कि भन्ने विभागले आशंका गरेको छ ।
यो पनि हेर्नुहोस्
ठगी आरोपमा पक्राउ परेका अध्यक्ष तामाङलाई पाँच दिन थुनामा राख्न अदालतको अनुमति
ठगी आरोपमा पक्राउ परेका इच्छाराज तामाङको सिभिल बैंकको अध्यक्ष पद के हुन्छ ?
सम्पत्ति शुद्धीकरण र राजस्वको निशानामा पनि इच्छाराज, एमालेका कारण जोगिँदै आएका थिए
४६ करोड रुपैयाँ ठगीको आरोपमा सिभिल ग्रुपका अध्यक्ष इच्छाराज तामाङ पक्राउ
