काठमाडौं। राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले अमेरिका आयात हुने व्यापारिक साझेदार देशका सबै उत्पादनमाथि नयाँ आयात कर (ट्यारिफ) आगामी अप्रिल ५ लगाइने घोषणा गरेका छन्।
राष्ट्रपति ट्रम्पले आर्थिक, व्यापारिक, राजनीतिक, रणनीतिक साझेदार युरोपियन युनियन (ईयू) र प्रतिद्वन्द्वी एसियाली सुपरपावर चीनलाई ‘टार्गेट’ मा राखेर १० देखि ५० प्रतिशतसम्म नयाँ आयात कर लगाइने घोषणा ओभल अफिसबाट सार्वजनिक गरेका हुन्।
ट्रम्पले व्यापारिक साझेदारमाथि लगाइने कर घोषणालाई ‘लिबरेसन डे’ रिसिप्रोकल ट्यारिफ (स्वतन्त्रता/मुक्ति दिवस ‘पारस्परिक ट्यारिफ’ भनेका छन्।
कुन देशलाई कति कर?
ट्रम्पले व्यापार युद्धलाई बढावा दिने क्रममा नयाँ करको घोषणा गरेका हुन्। अनुचित व्यापार अभ्यासलाई सम्बोधन गर्न ट्रम्पको जोखिमपूर्ण सर्तले अमेरिकी उपभोक्ताका लागि मूल्य बढाउन सक्छ र आर्थिक वृद्धिलाई कमजोर पार्न सक्ने अमेरिकी अर्थशास्त्रीहरूले चेतावनी दिएको अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चार माध्यमले जनाएका छन्।
राष्ट्रिय आपतकालीन शक्ति प्रयोग गर्दै ट्रम्पले अमेरिकामा हुने सबै आयातमा १० प्रतिशत कर र लगभग ६० देशका सामानमा थप आयात कर घोषणा गरे।
ट्रम्पको यो नीतिलाई दोस्रो विश्वयुद्धपछिको अन्तर्राष्ट्रिय व्यापारमा आएको सबैभन्दा ठूलो परिवर्तन भनिएको छ। तर, व्यापारिक साझेदार ईयू र अन्य देशले ट्रम्पबाट घोषणा गरिएको नयाँ करविरुद्ध थप कदम चाल्ने बताएका छन्। ईयूले पनि ट्रम्पको घोषणाविरुद्ध अमेरिकाबाट आयात हुने सामानमा सोही किसिमको कर लगाइने बताएको छ।
बीबीसीका अनुसार यो व्यापार शुल्क अप्रिल ५ देखि लागू हुनेछ। राष्ट्रपति ट्रम्पले अनुचित व्यापार नीति अपनाउने केही देशमाथि थप लगाइने आयात शुल्क दर पनि घोषणा गरेका छन् यो आयात शुल्क उच्चतम ५० प्रतिशतसम्म हुनेछ। ट्रम्पले यसलाई पारस्परिक आयात शुल्क भनेका छन्।
ट्रम्पले ईयू र चीनलगायतका देशलाई व्यापार नीतिको सबैभन्दा खराब उल्लंघनकर्तामा सूचीकृत गरेका छन्। उनीहरूका उत्पादनमा अझै बढी दरमा कर लाग्नेछ। यस्तो पारस्परिक आयात शुल्क लाग्ने देशहरूको सूचीमा चीन, युरोपेली संघ, भियतनाम, जापान, भारतलगायत छन्।
ट्रम्पले घोषणा गरेको पारस्परिक आयात शुल्कअनुसार थाइल्यान्ड ३६ प्रतिशत, चीन ३४ प्रतिशत, दक्षिण कोरिया २५ प्रतिशत, इन्डोनेसिया ३२ प्रतिशत, ईयू २० प्रतिशत, ताइवान ३२ प्रतिशत, स्वीटजरल्यान्ड ३१ प्रतिशत, मलेसिया २४ प्रतिशत, भियतनाम ४६ प्रतिशत, जापान २४ प्रतिशत, भारतीय उत्पादनमाथि २६ प्रतिशत शुल्क लगाइनेछ।
थप कर लगाइने सूचीमा नेपाल पनि परेकाे छ। नेपालबाट अमेरिका निर्यात हुने वस्तुमा थप १० प्रतिशत शुल्क लगाउने भएकाे हाे।यो शुल्क अप्रिल ९ देखि लागू हुनेछ।
राष्ट्रपति ट्रम्पले पारस्परिक आयात शुल्क लगाउनुको पछाडि अमेरिकाविरुद्ध अन्य देशले अन्तर्राष्ट्रिय व्यापारमा गरेको अनुचित र अन्यायपूर्ण व्यवहार भएको दाबी गरेका छन्।
ट्रम्पले विदेशमा निर्मित सबै कार तथा सवारीमा २५ प्रतिशत आयात शुल्क लगाएका छन्, जुन स्थानीय समयानुसार बुधबार मध्यरातीदेखि नै लागू भएको छ। ट्रम्पको यो घोषणाप्रति विश्वका धेरै नेताहरूले निराशा व्यक्त गर्दै व्यापार युद्ध बढ्ने चिन्ता जनाएका छन्।
ट्रम्पको नयाँ शुल्क घोषणासँगै अमेरिकी सेयर बजार राताम्य भएको छ।–एजेन्सीबाट साभार
