काठमाडौं। अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले संघीय लागत कटौती प्रयासको नेतृत्व गर्न नियुक्त गरेका अर्बपति प्रविधिविद् एलन मस्कले बजेट कटौतीबिना अमेरिका टाट हुने बताएका छन्।
मस्कले नवनिर्मित ‘डिपार्टमेन्ट अफ गभर्नमेन्ट एफिसियन्सी (डीओजीई)’ अन्तर्गतको प्रयासको नेतृत्व गरिरहेका छन्। उनले आफ्नो अध्ययनबारे ट्रम्पलाई जानकारी गराउँदै भने, 'बजेट कटौतीबिना अमेरिका ‘टाट’ बन्ने छ।'
राष्ट्रपति ट्रम्पले हालैका हप्तामा संघीय खर्च घटाउने उद्देश्यले कार्यकारी आदेशमा हस्ताक्षर गरेका थिए। विशेषत: मस्कले गत आर्थिक वर्षमा १.८ ट्रिलियन डलरभन्दा माथि पुगेको देशको घाटा बजेटलाई औँल्याउँदै सार्वजनिक ऋणमा उच्च ब्याज भुक्तानीको लक्ष्य अघि सारेका थिए।
'संघीय खर्च घटाउन वासिङ्टनका लागि यो ऐच्छिक होइन आवश्यक कार्य हो,' उनले राष्ट्रपति ट्रम्पसँगको भेटपछि पत्रकारसँग भने। यद्यपि, संघीय न्यायाधीशले ह्वाइट हाउसको लागत कटौती उपायको वैधतामाथि प्रश्न उठाइरहेका बेला उनको यो टिप्पणी आएको हो।
ट्रम्पको योजनाअनुसार केही संघीय एजेन्सीलाई प्रभावकारी रूपमा बन्द गरेको छ। कर्मचारीहरूलाई घर पठाएर देशभरि कानुनी लडाईं सुरु गरेको छ। धेरै मुद्दाले विपक्षीहरूले अवैध शक्ति कब्जाको रूपमा चित्रण गरेको कुरा रोक्न खोज्छन्।
यसैबीच, मस्कको टोली संघीय एजेन्सीमार्फत अघि बढेको छ। सहायता कार्यक्रम फ्रिज गर्दै छ। कार्यबल कटौतीलाई धक्का दिएको छ।
डीओजीईको दायरालाई रेखांकन गर्ने एक कार्यकारी आदेशमा संघीय कार्यबल घटाउने योजनाको विवरण समावेश गरिएको छ। योजनाले एजेन्सीलाई प्रस्थान गर्ने प्रत्येक चारको सट्टा केवल एक कर्मचारी नियुक्त गर्न निर्देशन गरेको छ।
आलोचनाको जवाफ दिन सोधिएको प्रश्नमा मस्कले भने, 'अमेरिकीले रिपब्लिकन नेता ट्रम्पले निर्वाचन अभियानका क्रममा उठाएका मुद्दा अर्थात् ‘प्रमुख सरकारी सुधार’को पक्षमा ट्रम्पलाई मतदान गरेका थिए। सरकारले यसैलाई पछ्याउने छ।'
स्पेसएक्स र टेस्लाका प्रमुखसमेत रहेका मस्कले सम्भावित स्वार्थको द्वन्द्वबारे सोधिएको प्रश्नमा आफू सकेसम्म पारदर्शी हुन चाहेको बताए। अमेरिकामा मस्कको कम्पनीले अमेरिकी सरकारबाट व्यापक लाभ लिइरहेको भनी विपक्षी डेमोक्रेट्सबाट आलोचना हुन थालेको छ।
डीओजीई सुधार टोलीले अमेरिकी ट्रेजरीमार्फत संवेदनशील तथ्यांक र रेकर्डमा पहुँच प्राप्त गरेको भनी विरोध बुलन्द पारिएका छन्।