काठमाडौं। पूर्वबैंकर परशुराम कुवरले क्षेत्रीय बैंक तथा वित्तीय संस्थाको जोखिमपूर्ण सम्पत्ति प्रवृति दयनीय अवस्थामा रहेको बताएका छन्। नेपाल आर्थिक पत्रकार संघ (नाफिज)ले आइतबार आयोजना गरेको नेपाली बैंकिङ क्षेत्रमा जोखिमपूर्ण सम्पत्ति व्यवस्थापनसम्बन्धी छलफलमा कार्यपत्र प्रस्तुत गर्दै उनले अर्थतन्त्रमा देखिएको मन्दीले बैंक तथा वित्तीय संस्थाको जोखिमपूर्ण सम्पत्ति पनि बढेको बताए।
जोखिमपूर्ण सम्पत्तिको अवस्था र त्यसले नेपाली बैंकिङ क्षेत्रमा परेको असरबारे कार्यपत्र प्रस्तुत गर्दै उनले खराब कर्जाको बढ्दो प्रवृत्तिले वित्तीय संस्थाको नाफा, पुँजीगत कोष र तरलतामा असर परेको बताए। पाँच वर्षअघि १ दशमलव ८१ प्रतिशत रहेको बैंकको खराब कर्जा अहिले ३ दशमलव ९८ प्रतिशतमा पुगेको उनले ठूलो दबाब रहेको बताए।
‘२०७६ मा प्रोभिजनिङ रकम ६९ अर्ब रुपैयाँ थियो र अहिले यो रकम २ खर्ब ३३ अर्ब पुगेको छ। २०७६ मा गैरबैंकिङ सम्पत्ति ६ अर्ब ५ करोड थियो तर अहिले २७ अर्ब ४ करोड पुगेको छ, पाँच वर्षअघि प्रतिफल १२.५९ थियो, अहिले ७ दशमलव ६८ प्रतिशत छ,’ उनले भने, ‘त्यसो भए कति दबाब? के बैंकहरू देखिने छन्?
त्यस्तै, उनले पछिल्लो पाँच वर्षमा बैंकको नाफा पनि १७ प्रतिशतले घटेको तथ्यांक प्रस्तुत गरे। बजारमा बैंकहरुले अर्बौं आम्दानी गरेको हल्ला चलेको भए पनि त्यो भ्रम मात्र हो, उनीहरुको विश्वास छ।
२०८० को आर्थिक प्रतिवेदन अनुसार १० प्रतिशत बैंकको वितरणयोग्य नाफा ऋणात्मक रहेको, चार वटा बैंकको २ प्रतिशतभन्दा कम वितरणयोग्य नाफा र तीन प्रतिशत बैंकको ४ देखि ६ प्रतिशतसम्म ऋणात्मक वितरणयोग्य नाफा रहेको रिपोर्ट आएको छ।
बैंक व्यवसायलाई पनि चक्र मानिएको छ र अर्थतन्त्रमा आएको मन्दीका कारण बैंकिङ क्षेत्रमा दबाब सिर्जना भएको छ। 'कमजोर नियमनका कारण बैंकहरूले सम्पत्तिको गुणस्तरमा ह्रास ल्याउने र बैंकको ऋण अनुत्पादक क्षेत्रमा लगानी गर्ने सम्भावना रहेको पाइन्छ, जसले सम्पत्तिको गुणस्तर घटाएर जोखिम निम्त्याउन सक्छ,' उनले भने। अब उनले राष्ट्र बैंकलाई चालु पुँजी कर्जासम्बन्धी निर्देशिकाको केही समीक्षाबारे सोच्न भने।
त्यस्तै, बैंकको पुँजीगत कोषमा पनि ठूलो दबाब रहेको उनले बताए। पुँजीगत कोषमा दबाबका कारण कर्जा नबढ्ने र प्रावधान बढिरहेको उनले बताए।
'जोखिमपूर्ण सम्पत्तितर्फको प्रवृत्ति गम्भीर छ। तारा, अत्तिनु त्यहाँ छैन। हाल पुँजीगत कोष कायम गर्न नसकेका दुई बैंक छन्, १८ वटा बैंकको कर्जा प्रवाह कायम गर्ने क्षमता पनि करिब ६ खर्ब रुपैयाँ छ, हाल बैंकहरूसँग ६ खर्ब ९२ अर्ब पुँजीगत कोष रहेको छ, जसमध्ये पुँजी कोषको बैंकहरुको ८३ अर्ब रुपैयाँले घटेको छ, बैंकहरुको पुँजी कोष १०.९९ कायम गरिएको छ, यो बैंकलाइ थप पैसा सृजना गर्न सकिन्छ,’ उनले भने।
