काठमाडौं। नेपालका लागि दक्षिण कोरियाका राजदूत तेयोङ पार्कले सन् २०२६ मा विकासशील देशमा स्तरोन्नति हुने नेपालको लक्ष्यमा आफ्नो देशले सक्दो सहयोग गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेका छन्।
उपराष्ट्रपति रामसहायप्रसाद यादवको प्रमुख आतिथ्यमा आज साँझ राजधानीमा आयोजित कोरियाको राष्ट्रिय दिवस कार्यक्रममा राजदूत तेयोङले अल्पविकसित राष्ट्रबाट उठ्ने तयारीमा रहेका नेपालका लागि कोरिया सधैं साझेदार रहने बताए।
कोरिया–नेपाल सम्बन्ध दुई देशबीच कूटनीतिक सम्बन्ध कायम भएयता सधै सुमधुर रहेको चर्चा गर्दै रोजगारी अनुमति पद्धति (इपिएस) मा आबद्ध १६ देशमध्ये नेपाल यो वर्ष पहिलो नम्बरमा पुगेको बताए। उनले भने, ‘यो वर्ष २० हजार नेपालीलाई कोरियामा काम गर्ने अवसर प्रदान गरिएको छ।’
नेपाली कामदारलाई कोरियालीसरह सुविधा प्रदान गरिएको जानकारी दिँदै कोरियाली राजदूतले दुई देश भौगोलिक रूपमा टाढा भए पनि नेपाल र कोरियाबीच धेरै ऐतिहासिक र सांस्कृतिक समानता रहेका बताए। ‘हिमालयको पदयात्रा र बुद्धको जन्मस्थल लुम्बिनीको तीर्थयात्राका लागि वर्षेनी ३० हजार कोरियन नेपाल आउँछन्,’ उनले भने।
विगत १५ वर्षदेखि कोरियाले नेपाललाई व्यावसायिक तालिम, स्वास्थ्य, कृषि र सूचना तथा सञ्चार प्रविधि केन्द्रित विकास सहायता प्राथमिकताका साथ उपलब्ध गराएको जानकारी दिँदै कोरियाली राजदूतले बितेका ३० वर्षमा कोरियाली अन्तर्राष्ट्रिय सहयोग नियोग (कोइका) ले १ सय ५७ विकास परियोजना कार्यान्वयन गरेको बताए।
कोरिया र नेपालबीचको कूटनीतिक सम्बन्ध आगामी वर्ष ५०औं वर्षमा प्रवेश गर्ने जानकारी दिँदै राजदूत तेयोङले गत साता संयुक्त राष्ट्रसंघको ७८औं महासभाका क्रममा राष्ट्रपति युन सुक–योल र प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’बीच न्यूयोर्कमा द्विपक्षीय वार्ता भएको बताए। त्यसबेला पनि उनीहरूले कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापनाको ५०औं वार्षिकोत्सव स्मरणीय बनाउने तथा पारस्परिक सहयोगका दायरालाई अझ सघन बनाउनेबारेमा छलफल गरेको जानकारी राजदूत तेयोङले दिए।
कोरियाली राजदूतका अनुसार हालसम्म कोरियामा करिब २ हजार नेपालीलाई डिग्री वा तालिमको अवसर प्रदान गरेको छ। कोरिया नेपालको लागि चौथो ठूलो विदेशी लगानीकर्ता हो। सामसङ इलेक्ट्रोनिक्सले गत अप्रिलदेखि अत्याधुनिक टिभी कारखाना सञ्चालन गर्दै आएको छ। नेपाली कम्पनीले हुन्डाई मोटर्ससँगको साझेदारीमा आगामी वर्षको पहिलो ६ माहिनामा नेपालको पहिलो अटोमोबाइल उत्पादन नवलपलासीमा सुरु गर्ने तयारी गरिरहेको छ।
कोरियन विग कम्पनी मान्डुमोले यहाँ लगानी गरी ६ सय ८० नेपाली महिलालाई काममा लगाएको कोरियाली राजदूतले जानकारी दिए। ‘कोरियाली कम्पनीहरूले थप लगानी आकर्षित गर्न नेपालसँग द्विपक्षीय लगानी सन्धि आवश्यक छ। हामी त्यसमा काम गरिरहेका छौँ,’ उनले भने।
दक्षिण कोरियाले नेपालमा तेस्रो जलविद्युत प्लान्ट निर्माण गर्ने प्रक्रियामा रहेको उल्लेख गर्दै कोरियाली राजदूत तेयोङले कोरियाली सरकार र कम्पनीहरूले सन् २००० मा मोदीखोला जलविद्युत आयोजना र २०१८ मा चमेलिया जलविद्युत आयोजना सम्पन्न गरेको बताए।
२१६ मेगावाटको माथिल्लो त्रिशिली–१ जलविद्युत आयोजना सन् २०२७ मा सञ्चालनका लागि निर्माणाधीन रहेको उनले जानकारी दिए। राजदूत तेयोङले भने, ‘नेपालको जलविद्युत विकास सम्भावनालाई साकार पार्न कोरियाले सहकार्य गरिरहने छ।’
समारोहमा मन्त्रिपरिषद्का सदस्य, कूटनीतिक नियोगका प्रमुख, उद्योगपति, व्यापारी र नेपाल सरकारको वरिष्ठ अधिकारी तथा प्रतिष्ठित व्यक्तिहरूको उपस्थिती थियो। सोही समारोहमा नेपाल र कोरियाको संस्कृति झल्कने विविध सांस्कृतिक कार्यक्रम प्रस्तुत गरिएको थियो।
