दमौली। तनहुँको घिरिङ गाउँपालिकाका किसान अदुवाखेतीतर्फ आकर्षित भएका छन्। गाउँपालिकाले उत्पादनका आधारमा अनुदान दिन थालेपछि किसान यसतर्फ आकर्षित भएका हुन्।
निर्वाहमुखी खेती गरिरहेका किसानलाई व्यावसायिक बनाउन गत वर्षदेखि गाउँपालिकाले अनुदानको नीति कार्यान्वयनमा ल्याएको छ।
घिरिङ–१ अत्रौलीका रोमनाथ पोख्रेलले केही समयदेखि निर्वाहमुखीरूपमा अदुवाखेती गरेकामा अहिले त्यसलाई व्यावसायिक बनाएका छन्। हाल उनले दुई रोपनी क्षेत्रफलमा खेती गरिरहेका छन्।
उनले भने, ‘रोपनीभन्दा माथिको जग्गामा खेती गर्नेलाई अनुदान दिने व्यवस्था ल्याएपछि खेतीलाई विस्तार गरेँ। अनुदानले हामीजस्ता किसानलाई राहत मिल्छ।’
घिरिङ –२ चिन्नेखोलाका शेरबहादुर थापाले पनि सुरुमा निर्वाहमुखी रूपमा मात्रै अदुवाखेती गरेकामा गत वर्षदेखि अदुवाखेतीलाई व्यावसायिक बनाएका छन्।
घिरिङ गाउँपालिकाले अदुवाखेती गर्ने किसानलाई अनुदानको व्यवस्था गरेपछि थापाले अदुवाखेतीलाई व्यावसायिक बनाएको बताए। उनले भने, ‘अदुवाखेती गरेको त थुप्रै वर्ष भयो तर बेच्ने हिसाबले भन्दा पनि आफैँले प्रयोग गर्ने गरी खेती गरिरहेको थिएँ। तर स्थानीय सरकारले व्यावसायिकरूपमा खेती गर्नेलाई अनुदान दिने व्यवस्था मिलाएपछि यसलाई व्यावसायिक बनाउनेतर्फ लागेँ।’ हाल उनले चार रोपनी क्षेत्रफलमा अदुवाखेती गरिरहेका छन्।
घिरिङ गाउँपालिकाले अदुवा र बेसारखेती गर्ने किसानलाई अनुदानको व्यवस्था मिलाएपछि किसान यसतर्फ आकर्षित भएका छन्। गाउँपालिकाले एक सय ४४ जना अदुवा कृषकलाई प्रतिव्यक्ति ५ हजारका दरले ७ लाख २० हजार रुपैयाँ वितरण गरेको छ।
गाउँपालिकाका अध्यक्ष होमबहादुर थापाले घिरिङमा उत्पादित अदुवा विभिन्न जिल्लामा निर्यात गर्न सकिने बताउँदै किसान व्यावसायिक बन्नुपर्ने उल्लेख गरे।
प्याज ५ सय किलो, लसुन २ सय ५० किलो र बेसार ५ सय किलोभन्दा बढी उत्पादन गर्नेलाई समेत ५ हजार रुपैयाँ अनुदान दिने व्यवस्था गरिएको अध्यक्ष थापाले बताए। उनले भने, ‘किसानलाई कृषिमा प्रोत्साहन गर्न यो कार्यक्रम सुरु गरिएको हो।’
सबैभन्दा बढी वडा नं ५ का किसानले सो अनुदान प्राप्त गरेका छन्। वडा नं ५ मा ८९ जना, वडा नं ४ मा दुई, वडा नं ३ मा ४७ र वडा नं २ का ६ जना किसानले उक्त रकम प्राप्त गरेको कृषि शाखा प्राविधिक सहायक समीक्षा ढकालले जानकारी दिए।
यसैगरी जिल्लाको व्यास नगरपालिका–८ रिस्तीका किसान बेसारखेतीमा आकर्षित भएका छन्। अन्य खेती बाँदरले खाएर हैरान भएपछि त्यसको विकल्पमा कृषकले बेसारखेती सुरु गरेका छन्।
२० जना कृषकले दुई सय रोपनी जग्गामा बेसारखेती गरेको कृषि ज्ञान केन्द्र तनहुँका प्रमुख कुलप्रसाद तिवारीले जानकारी दिए। जग्गा बाँझो नराख्न र आयआर्जनमा जोड्ने उद्देश्यले किसानलाई बेसारखेतीका लागि प्रोत्साहन गरिएको तिवारीको भनाइ छ।