काठमाडौं। झापाका अनुपम भट्टराईले आफूले अध्ययन गरिरहेकाे विषयलाई व्यवसायिक रूप दिन चाहन्थे। नभन्दै उनले ‘ओस्टन’ नामक स्टार्ट–अप आइटी कम्पनी स्थापना गरे।
साेही कम्पनीका माध्यमबाट भट्टराईले पाठ्यक्रममा सिमुलेसन प्रयोग गरी विद्यार्थीहरूले सजिलैसँग वास्तविकतामा कस्तो छ भनेर बताउन र सम्पूर्ण प्रक्रियालाई राम्रोसँग बुझ्ने तरिकामा चित्रण गर्न सक्ने प्रणालीको विकास गरेका छन्।
उनले प्रयोगकर्तामैत्री कार्यक्रम तयार गर्ने र ग्रामीण क्षेत्रका विद्यार्थी र शिक्षकसम्म पुग्ने प्रयास गर्ने तथा परम्परागत शिक्षा प्रणालीलाई सिमुलेसनसहित नयाँ शिक्षामा परिवर्तन गर्ने गरी काम गरिरहेका छन्।
भट्टराईले अध्ययनका क्रममा नै अन्य विद्यार्थीले अध्ययन गरेको देख्दा अध्ययन र सिकाइ शैली रोचक र प्रभावकारी नभएको पाए। त्यसबाट प्रभावित भएर उनले त्यतिबेलादेखि नै नेपाली सिकाई प्रणालीमा केही परिवर्तन गर्नुपर्छ भन्ने याेजना बनाए। त्यही याेजनालाई बोकेर उनले प्रभावकारी सिकाइका लागि केही गर्ने प्रयासअनुरूप अगाडि बढे। त्यसपछि उनले आफ्नो आइडियामार्फत नेपालको शिक्षा प्रणाली परिवर्तन गर्नका लागि ओस्टन कम्पनीमार्फत काम गर्न सुरू गरे।
उनको ओस्टन एउटा स्टार्ट–अप आइटी कम्पनी हो जसले नेपालको शिक्षा प्रणालीमा आमूल परिवर्तन गर्न केन्द्रित छ। यसले ज्ञानको पाठ्यक्रममा सिमुलेसनहरू प्रयोग गर्दछ ताकि विद्यार्थीहरूले सजिलैसँग वास्तविकतामा कस्तो छ भनेर बताउन र सम्पूर्ण प्रक्रियालाई राम्रोसँग बुझ्ने तरिकामा चित्रण गर्न सकुन।
नेपालमा अन्य केही कम्पनीले पनि सीमित सुविधासहित यो भिन्न प्रक्रिया सुरू गरेका छन्। तर उनी सिकाइको यस्तो सीमित क्षेत्रलाई पार गर्न र यसलाई अझ रमाइलो र अध्ययनलाई रोचक बनाउने प्रयास गरिरहेका छन्। प्रयोगकर्ता मैत्री कार्यक्रमहरू तयार गर्ने र ग्रामीण क्षेत्रका विद्यार्थी र शिक्षकहरूसम्म पुग्ने प्रयास गर्ने लक्ष्य उनले राख्छन्।
सम्पूर्ण उत्पादनको लागि आफ्ना मूल्यहरू उचित भएको र शिक्षासँग सम्बन्धित सबै सर्तहरू समावेश गर्ने उनी बताउँछन्। उनका अनुसार उनीहरूले पहिला कार्यक्रमहरू काठमाडौंका विद्यालयहरूमा लक्षित गर्ने र विस्तारै देशभर विस्तार गर्ने बताउँछन्।
उनले नेपालको शिक्षा प्रणालीलाई आइटीको सहयोगमा समृद्ध बनाउने प्रयास गरिरहेका र जुन यो वर्तमान विश्वको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण आवश्यकता भएको उनको दाबी छ। उनको मुख्य लक्ष्य भनेको परम्परागत शिक्षा प्रणालीलाई सिमुलेसनसहितको नयाँ शिक्षामा परिवर्तन गर्नु हो। उनका कार्यक्रमहरू प्रत्येक विद्यार्थी र शिक्षकहरूले प्रयोगकर्ता मैत्री युआइमार्फत सिकाइ मनोरञ्जन गर्ने तरिकामा डिजाइन गरिएका छन्।
उनका अनुसार उनको यो व्यवसाय विचारको आवश्यकताअनुसार बलियो पृष्ठभूमिमा छ। ओस्टन नेपालमा १९औं शताब्दीको शिक्षाको बाटोबाट २१औं शताब्दीको शिक्षासम्मको मार्गनिर्देशन गर्ने ज्योति हुनेछन्।
प्रचलित बजारमा उनीहरूको जस्तै उद्देश्य एउटै प्रतिद्वन्द्वी व्यावसायिक फर्म मात्र छ तर हामीले शैक्षिक गुणस्तर अभिवृद्धि गर्ने शिक्षण सफ्टवेयर र सिकाइ सफ्टवेयरको साथमा पाठ्यक्रम सामाग्री वितरण गर्ने तरिका बिल्कुलै फरक छ।
उनले आफूहरूको प्याकेज प्रयोग गर्ने सम्बन्धित विद्यालयहरूको यससँग सम्बन्धित समस्याहरू पनि ह्यान्डल गर्ने छ। बजारमा छवि र ब्रान्ड बनाउनको लागि हामी ‘शिक्षा सुधार’ को आकर्षक नाराका साथ विशेषता स्थिति प्रयोग गर्न जाने उनको योजना छ।
उनको लक्ष्य भनेको प्रभावकारी र कुशल सञ्चालनको साथ नयाँ अवधारणाको साथ शिक्षक र विद्यार्थीहरूको सेवा गर्नु हो। उनको उत्पादनको बजार अत्यधिक अल्पसंख्यक छ, तर कम वा कम अन्य सबै प्रतिस्पर्धीहरूले ग्राहकहरूलाई कायम राख्न प्रयास गरिरहेका छैनन् र तिनीहरूको उत्पादनमा अद्वितीय मूल्य वृद्धि छैन।
त्यसैले उनले आफ्ना ग्राहकहरूसँग राम्रो सम्बन्ध कायम गर्न र व्यक्तिगतकरण एल्गोरिदम संयन्त्रको साथ सम्मान र सम्मानका साथ सेवा गर्ने प्रयास गरिरहेका छन्। उनले बफादार व्यक्तिहरूलाई कायम राख्न र ग्राहक आधार वृद्धि गर्न किफायती मूल्यमा गुणस्तरीय सामग्रीको साथ आफना ग्राहकहरूसँग राम्रो सम्बन्धको प्रयास गरिरहेका छन्।
व्यवसायले काठमाडौं उपत्यकामा बलियो बजारस्थिति निर्माण गर्ने र नेपालभर आफ्नो ग्राहक संख्या विस्तार गरिरहने योजना बनाएको भट्टराईले बताए। उनको प्रतिस्पर्धात्मक फाइदा यो हो कि सफ्टवेयर प्याकेजमा अवस्थित प्याकेजहरू भन्दा बढी किफायती, गतिशील र गुणात्मक छ। उनले धेरै प्रतिभा र समर्पणका साथ एक उत्साही टोली बनाएका छन्, जो यस व्यवसायलाई उत्कृष्ट बनाउन र व्यवसायलाई एक नम्बर एक व्यवसाय बनाउन र शिक्षण–सिकाइ अभ्यासस्तर बढाउन कटिबद्ध भएको प्रतिक्रिया दिए।
