एजेन्सी। आउँदो ५ वर्षभित्र छिमेकी मुलुक भारत जापानलाई पछि पार्दै विश्वको तेस्रो ठूलो अर्थतन्त्र बन्ने भएको छ। भारतले हालसालै बेलायतलाई पछि पार्दै विश्वको पाँचौ ठूलो अर्थतन्त्र भएको छ।
भारतको कुल ग्राहस्थ उत्पादन (जीडीपी) को आकार अहिले ३४ खर्ब डलर छ। आगामी सन् २०२७ सम्ममा भारत विश्वको तेस्रो ठूलो अर्थतन्त्र बन्ने मोर्गान स्टनलीले प्रक्षेपण गरेको छ। मोर्गानका अनुसार आउँदो एक दशकमा भारतको जीडीपी आकार दोब्बर बढेर ८५ खर्ब डलर पुग्ने छ। यो लक्ष्य पुरा गर्न भारतको जीडीपी आकार वार्षिक ४ खर्ब डलरले बढ्ने अनुमान मोर्गानको छ।
त्यस बेला सबैभन्दा ठूलो अर्थतन्त्र अमेरिका र दोस्रोमा छिमेकी चीन हुने मोर्गानले सार्वजनिक गरेको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ। यद्यपि, यी अनुमान पूरा हुन अनुकूल घरेलु लगानी वातावरण र विश्वव्यापी शक्तिको साथ आवश्यक हुनेछ।
यस्तै आन्तरिकरूपमा नीतिगत दृष्टिकोणलाई पुनर्वितरणबाट टाढा राखेर लगानी र रोजगारी सिर्जनालाई बढावा दिनुपर्ने हुन्छ। मोर्गन स्टेनलीकाअनुसार उत्पादन बढाउन भारतको सीमाभित्र र बाहिर दुवैबाट लगानीलाई प्रोत्साहन गर्न कर्पोरेट कर कटौती आवश्यक पर्ने मोर्गानले औंल्याएको छ।
भारतको द्रुत गतिमा भएको वृद्धिले विश्वव्यापी अर्थतन्त्रमा एकीकृत गर्नेछ। सेवा निर्यातमा भारतको पहिले नै उच्च विश्वव्यापी बजार हिस्सा छ। यसको नेतृत्व महामारीको सुरू भएदेखि मात्र बढेको छ।
मोर्गन स्टेनलीका अनुसार भारतको जीडीपी २००७ मा चीनको जहाँ थियो आज १५ वर्षको अन्तरालमा त्यहीँ पुगेको मोर्गानले जनाएको छ। भारतको काम गर्ने उमेरको जनसंख्या अझै बढिरहेको छ। भारतको औसत उमेर आज चीनको भन्दा ११ वर्ष कम छ।
आगामी दशकमा भारतको वास्तविक जीडीपी वृद्धि औसत ६.५ प्रतिशत र चीनको औसत ३.६ प्रतिशत हुनेछ। चीनको औद्योगीकरण अभियान, जसले विगत ३० वर्षमा आफ्नो धेरैजसो वृद्धिलाई अगाडि बढाएको छ। सडक र रेल्वेजस्ता पूर्वाधारलाई सक्षम पारेको छ।
भारतले अहिले पूर्वाधारमा सार्वजनिक खर्च बढाउन ठोस प्रयास गरिरहेको छ। भारतले आफ्नो सार्वजनिक डिजिटल पूर्वाधार निर्माण गरेको छ। उपभोक्ता र व्यवसायलाई राम्रोसँग मेल खाने, लेनदेन सहज बनाउन र व्यवसायको लागत कम गर्न यो डिजिटल पूर्वाधारबाट लाभ भारतले उठाउन सक्छ। भारतले बहुराष्ट्रिय र विश्वव्यापी लगानीकर्ताहरूको लागि विकासको अभावमा परेको संसारमा एक आकर्षक अवसर प्रदान गर्छ।