काठमाडाैं। फूलैफूलको पर्वका रूपमा लिइने तिहारमा १३ करोड ५० लाख रूपैयाँ बराबरको पुष्पमाला कारोबार भएको छ। तिहारको समयमा करिब साढे २४ लाख मालाको कारोबार हुने अनुमान गरिएको फ्लोरिकल्चर एशोसिएशन नेपाल (फ्यान) का अध्यक्ष मीनबहादुर तामाङले बताए।
'यस वर्षको तिहारमा करिब साढे २४ लाख माला खपत हुने हाम्रो अनुमान छ। त्यसमध्ये सयपत्रीको मात्रै २० लाख मालाको माग हो,' तामाङले भने, 'थोक मूल्यका आधारमा साढे १३ करोड रूपैयाँ बराबरको फूल र मालाको कारोबार हुने अनुमान छ।' यद्यपि, खपत र कारोबार रकमबारे वास्तविक तथ्यांक तिहारपछि मात्रै आउने उनको भनाइ छ।
फ्यानका अनुसार यस वर्षको तिहारका लागि साढे २४ लाख मालाको माग छ। सबैभन्दा बढी सयपत्री मालाको माग छ। यसवर्ष बिक्री हुने अनुमान गरिएका २० लाख सयपत्रीका मालामध्ये १७ लाख माला नेपालभित्रकै उत्पादन रहेको र ३ लाख माला भारतबाट आयात गरिएको छ। त्यस्तै, यस वर्ष ३ लाख २५ हजार रूपैयाँ हाराहारी मखमली मालाको किनबेच हुने अनुमान गरिएको छ। बीसदेखि २५ हजारको संख्यामा गोदावरी फूलको माला बिक्री हुनेछ।
नेपालबाट मखमली माला निर्यात भएको छ। तिहारको समयमा मात्रै करिब एक लाखको संख्यामा मखमली माला निर्यात हुने गरेको फ्यान अध्यक्ष तामाङले बताए। 'मखमली फूल विश्वका विभिन्न देशमा जान्छ। भारत र विभिन्न देशमा रहेर तिहार मान्ने नेपालीले मखमली मालाको माग गर्ने गरेका छन्। एक लाखको संख्यामा मखमली माला हामीले निर्यात गरेका छौँ,' उनले भने। यस वर्ष सयपत्री फूलको प्रतिमाला थोक मूल्य ५५ रूपैयाँ छ।
त्यस्तै, मखमली फूलको मालाका ४० रूपैयाँमा कारोबार भइरहेको छ। यद्यपि खुद्रा मूल्य फरक छ। पसलैपिच्छे फरक–फरक मूल्यमा बिक्री भइरहेका छन्। फूल र मालाको कारोबार यस वर्ष पनि गत वर्षकै मूल्यमा भइरहेको फ्यानले जनाएको छ। 'उत्पादन, आयात र कारोबारको अवस्था हेरेर हामीले यस्तो अनुमान गरेका हौँ। यो वर्ष सयपत्रीको माला गत वर्षकै मूल्यमा कारोबार भएको छ। मखमलीको मालामा भने पाँच रूपैयाँ जति बढेको छ।' अध्यक्ष तामाङले भने।
तिहारमा प्रयोग हुने माला र फूलका लागि नेपालभित्रकै उत्पादनले धान्न सक्ने अवस्था रहे पनि व्यवसायीले बढी नाफा कमाउनका लागि भारतबाट आयात गर्ने गरेका छन्। 'हामीलाई चाहिने जति माला नेपालभित्रै उत्पादन हुन्छ। यस वर्षको उत्पादन पनि बढी नै हो,' तामाङले भने, 'नेपालको उत्पादन पर्याप्त भए पनि भारतीय मालामा बढी नाफा हुन्छ। त्यस कारण व्यापारीले भारतबाट ल्याउने गरेका छन्।'
यस वर्ष बजारको मागभन्दा बढी आयात भएको देखिन्छ। अर्कोतर्फ आयातित माला मूल्यमा पनि सस्तो हुने भएका कारण नेपाली उत्पादनले बजार नपाउने तर भारतबाट ल्याइएका फूलमाला तिहारमा प्रयोग हुने देखिएको छ।
-1732445197.jpg)
