नयाँ दिल्ली, सिन्ह्वा । विश्व भोकमरी सूचकाङ्क (जीएचआई) २०२२ मा भारत विश्वका १२० देश र क्षेत्रमध्ये १०७ औँ स्थानमा झरेको छ ।
गत वर्षको १०१ औँ स्थानबाट तल झरेर भारत एशियाली मुलुकहरू श्रीलङ्कका, म्यानमार, नेपाल, बङ्गलादेश र पाकिस्तानभन्दा पनि पछि परेको हो । भारतमा भोकमरीको स्तरलाई ‘गम्भीर’ भनिएको छ ।
जिएचआई अनुसार श्रीलङ्कका (६४) म्यानमार (७१) नेपाल (८१), बङ्गलादेश (८४) र पाकिस्तान (९९) स्थानमा रहेका छन् । एसियामा अफगानिस्तान १०९ औँ स्थानमा भारतपछि मात्रै रहेको छ । नयाँ तथ्याङ्कमा यस वर्ष १४ देश वा क्षेत्रले मात्र भारतभन्दा खराब प्रदर्शन गरेका छन् ।
कन्सर्न वल्र्डवाइड आइरिस सहायता एजेन्सी र वेल्टहंगरहिल्फ नामक जर्मन संस्थाले संयुक्त रूपमा उक्त प्रतिवेदन हालै सार्वजनिक गरेका हुन् ।
भारतको जीएचआई अङ्कमा पनि सन् २०२० मा सुधार भई ३८.८ बाट सन् २०१४ देखि २०२२ को औषत २९ अङ्कको दायरामा पुगेको छ ।
विश्वको सबैभन्दा उच्च भोकमरी क्षेत्र दक्षिण एसियामा भएको प्रतिवेदनले औल्याएको छ । यसमा पनि सबैभन्दा बढी बालबालिकाको दर बढी रहेको छ । विश्वमा सबैभन्दा बढी बाल बर्बाद हुने दर रहेको प्रतिवेदनले जनाएको छ।
अल्पपोषण, बाल बर्बादी, बाल पुड्कोपन र पाँच वर्ष भन्दा कम उमेरका बच्चाहरूको मृत्यु दर गरी जीएचआई स्कोर चार सूचकहरूमा गणना गरिन्छ ।
पाँच वर्षभन्दा कम उमेरका बालबालिकाको तौल कम हुनुलाई अल्पपोषणको कारणले गर्दा बालबालिकाको तौल कम हुनु मानिन्छ ।
बाल पुड्कोपनले पाँच वर्षभन्दा कम उमेरका बच्चाहरूको अनुपात मापन गर्दछ जुन पुरानो कुपोषणको प्रभावको कारण उनीहरूको उमेरको लागि कम उचाइ रहेको छ ।
प्रतिवेदनअनुसार १७ वटा देशले जीएचआई स्कोर ५ भन्दा कम प्राप्त गरेका छन् । भोकमरी र कुपोषणको अनुगमन गर्ने जीएचआईका अनुसार भारतमा भोकमरीको स्तर ‘गम्भीर’ छ ।
