काठमाडौं । तयाल ग्रुपको लगानीमा स्थापना भएको सोनापुर मिनरल्स एन्ड आयल लिमिटेडको व्यवसाय बढ्दै गएको छ ।
सोनापुरले सिमेन्ट र क्लिंकर बेचेर झन्डै ३ अर्ब रुपैयाँ सञ्चालन आम्दानी गरेको छ ।
उद्योगले सन् २०२१ मा २ अर्ब ९२ करोड २० लाख रुपैयाँ सञ्चालन आम्दानी गरेको जानकारी दिएको छ । यस्तै सन् २०२० मा उद्योगले २ अर्ब ६६ करोड ९० लाख रुपैयाँ आम्दानी गरेको छ ।
सन् २०२० को तुलनामा सन् २०२१ मा उद्योगको सञ्चालन आम्दानी ९.४७ प्रतिशतले बढेको सार्वजनिक गरिएको वित्तीय विवरणमा उल्लेख छ । यस्तै सन् २०१९ मा सोनापुर मिनरल्सले ३ अर्ब २२ करोड ३० लाख रुपैयाँ सञ्चालन आम्दानी गरेको थियो ।
चालू आर्थिक वर्षको १० महिनामा सोनापुरले १ अर्ब ९७ करोड ७० लाख रुपैयाँ व्यापार गरेको छ ।
उद्योगको कुल आम्दानीमा क्लिंकरको हिस्सा ४० प्रतिशत रहेको छ । उद्योगको मार्जिन औसत २२ प्रतिशत रहेको छ । सोनापुरले अहिले क्लिंकरका साथै सिमेन्ट उत्पादन गरिरहेको छ । क्लिंकर प्लान्टकाे प्रयोग बढेर ८० प्रतिशत पुगेको छ ।
उद्योगको सिमेन्ट उत्पादन क्षमता दैनिक १२५० टन रहेको छ । क्लिंककर उत्पादन क्षमता २३०० टन रहेको छ । कम्पनीसँग हाल एउटै स्थानमा रहेका दुईवटा चुनढुङ्गा खानी उत्खनन अनुमतिपत्र छ।
सोना सिमेन्ट ब्रान्डमा ओपीसी र सोना सिमेन्ट पीपीसी तथा सोनाटेक पीपीसी उत्पादन गर्दै आएको उद्योगले ७ अर्ब २८ करोड ७० लाख रुपैयाँ ऋणको रेटिङ गराएको छ । केयर रेटिङस नेपालले कम्पनीको ऋणलाई केयर एनपी ए फोर रेटिङ दिएको छ ।
सोनापुरले सिमेन्ट उत्पादन बढाउन मेसिनरी जडान गरेर ब्राउनफिल्ड परियोजना विस्तार जारी छ। मेसिन जडान गरिरहेको छ । जडानपछि कम्पनीको क्लिंकर उत्पादन १६५० टन र ग्रन्डिङको क्षमता २३०० टन विस्तार हुने छ ।
उद्योगको सिमेन्टर र क्लिङकर उत्पादन क्षमता विस्तारमा बैंकबाट ऋण लिएको छ । क्लिंकर र ग्रान्डिङ एकाइहरू, इजाजतपत्र प्राप्त चून ढुङ्गा खानी र वृद्धि गरिएको क्षमता कम्पनीको मध्यम अवधिमा व्यापार सम्भावनाको लागि राम्रो संकेत हो।
यो आयोजना ऋणबाट इक्विटी मिक्स मार्फत लगानी भइरहेको छ । जसअनुसार ८० प्रतिशत बैंकको ऋण र बाँकी संस्थापकको स्वपुँजी (इक्विटी) लगानी रहेको छ । ग्रान्डिङ युनिट जडान गएको फेब्रुअरीमा सकिएको छ । सोही आयोजनाका लागि आंशिक ऋण २ अर्ब ५१ करोड १० लाख रुपैयाँ अर्थात परियोजनाको लागि कुल ऋणको ८५ प्रतिशत हो ।
यस्तै क्लिङकर उत्पादन प्लान्टकाे काम आउँदो सेप्टेम्बरबाट सकिनेछ । उद्योगले कोइला, जिप्सन, चुनढुंगा सिमेन्टका मुख्य कच्चा वस्तुको प्रयोग गर्ने गरेको छ ।
रुस–युक्रेन युद्धका कारण विश्व बजारमा मुख्य रूपमा कच्चा माल कोइलाको मूल्य बढेर प्रतिटन २०० डलर पुगेको छ । यसअघि प्रतिटन ७० डलर थियो । उत्पादन लागत बढेको कारण कम्पनीको पीबीआईएलडीटी मार्जिन आर्थिक वर्ष २०२० मा २४.२५ प्रतिशतबाट २०२१ मा २२.४६ प्रतिशतमा झरेको छ ।
कम्पनीले कच्चा पदार्थको मूल्यमा अस्थिरताको सामना गरिरहेको छ जुन सामान्यतया बजार जोडिएको छ । कच्चा मालमा भएको अचानक भएको वृद्धिलाई पूर्णतया अन्तिम ग्राहकहरूमा हस्तान्तरण नहुन सक्छ । विशेष गरीउद्योगको अत्यधिक प्रतिस्पर्धी प्रकृतिको खाता, जसले नाफा मार्जिनमा दबाब दिन सक्छ।
प्लान्ट साइट पूर्व पश्चिम राजमार्गमा नजिकैका प्रमुख शहरहरू र शहरहरूसँग राम्रोसँग जोडिएको छ। कम्पनी देशको पश्चिमी र सुदूरपश्चिम क्षेत्रमा केन्द्रित छ। यसबाहेक, खानीहरू प्लान्ट नजिकै अवस्थित छन जसले कम्पनीको लागत घटाउँछ।
सोनापुर मिनरल्स सन् २००८ मा स्थापना भएको हो । उद्योग तयाल परिवारले स्थापना गरेको हो । उद्योगको अध्यक्षमा रतनलाल तयाल रहेका छन् भने प्रबन्ध सञ्चालकमा निपेश तयाल रहेका छन् ।
