पाल्पा । पाल्पाका किसान पछिल्लो समय च्याउ खेतीतर्फ आकर्षित हुँदै गएका छन् । कम लगानी र प्रतिफल धेरै हुन थालेपछि उनीहरु व्यावसायिक रुपमा च्याउ उत्पादन गर्न थालेका हुन् ।
किसान परम्परागत खेती गर्न छाडेर काठको मुढामा सिताके जातको च्याउखेती गर्न थालेका छन् । सामूहिक तथा व्यक्तिगत रुपमा च्याउखेती गरी गाउँमा प्रशस्त आम्दानी हुन थालेपछि उनीहरुको जीवनशैलीमा परिवर्तन आउन थालेको छ ।
तानसेन नगरपालिका–८, मदनपोखराका ६३ परिवारले सामूहिक रुपमा सिताके च्याउखेती थालेका छन् । प्रतिपरिवार १० हजार रूपैयाँका दरले उठाएर च्याउखेती गरेका उनीहरूको आर्थिक अवस्थामा सुधार आएको छ ।
तानसेनका व्यवसायी अनिल घिमिरेले २ लाख ५० हजार रूपैयाँ लगानी गरेर च्याउखेती सुरु गरेका छन् । अहिले उनको च्याउन फार्ममा ५० लाख रूपैयाँ बराबरको लगानी रहेको छ । पाँच सय काठका मुढाबाट च्याउखेती थाल्नुभएका घिमिरेसँग अहिले ५ हजार मुढा छन् । घिमिरेले स्थानीय सामुदायिक वनबाट काठका मुढा किनेर सिताके च्याउखेती सुरु गरेका हुन् । उनले वार्षिक १५ लाख रूपैयाँसम्म आम्दानी गर्छन् ।
व्यावसायिक रुपमा च्याउखेती गर्न थालेपछि यहाँका किसानले नियमित आम्दानी गर्न थालेका छन् । मदनपोखरा सामूहिक सिताके च्याउ उत्पादक समूहका अध्यक्ष सन्तोष पृथीका अनुसार नियमित आम्दानी भएपछि घरखर्च गरी केही पैसा समूह, सहकारी र बैंकमा बचत गर्न थालेका छन् ।
परम्परागत खेती गर्दा बाँदर तथा अन्य वन्यजन्तुबाट जोगाउन समस्या हुने गरेकामा अहिले च्याउ खेतीबाट प्रशस्त आम्दानी गर्न सफल भएको अध्यक्ष पृथीले बताए । उत्पादन भएको च्याउ पाल्पा, बुटवल, चितवन, पोखरालगायत ठाउँमा बिक्री वितरण गरिन्छ । रासस