काठमाडौं । नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले आगामी वर्षादमा ८५० मेगावाट विद्युत् निर्यात गर्न भारतसँग प्रस्ताव गरेको छ । प्राधिकरणले देवीघाट र त्रिशूली जलविद्युत् आयोजनाको ३९ मेगावाट मात्रै बिजुली निर्यात गर्ने अनुमति पाएको थियो ।
वर्षादमा बिजुली बढी भइ खेर जाने अवस्था आएको भन्दै प्राधिकरणले साढे ८ सय मेगावाट बिजुली किन्न भारतलाई अनुरोध गरेको हो । विद्युत् व्यापार तथा ऊर्जा क्षेत्रमा द्विपक्षीय सहयोगका सम्बन्धमा छलफल गर्न बुधबारदेखि सुरु भएको नेपाल र भारतका ऊर्जा सम्बद्ध अधिकारीको नवौँ बैठकमा प्राधिकरणले भारतमा बिजुली निकासीको प्रस्ताव गरेको हो ।
आगामी मनसुनमा नेपालको बिजुली खेर जाने अवस्था आएकाले कुनै न कुनै कोणबाट सम्बोधन गर्नेगरी यसपटक प्रयास गरिएको सम्बद्ध अधिकारीले बताएका छन् ।
निर्यातको अवसर नपाउँदा प्राधिकरणले गत मनसुनमा ५ अर्ब रुपैयाँ बराबरको बिजुली खेर गएको जानकारी गराएको छ । यस्तै बैठकमा नेपाल र भारतबीच निर्माण हुन लागेको दोस्रो अन्तरदेशीय प्रसारण लाइन न्यू बुटवल गोरखपुरको थप प्रगतिका बारेमा छलफल भएको छ ।
आज सहसचिवस्तरीय बैठकको आयोजना भएको छ । बैठकमा नेपालका तर्फबाट ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइ मन्त्रालयका सहसचिव चिरञ्जीवी चटौत, विद्युत् विकास विभागका महानिर्देशक सञ्जीव देवलगायत सहभागी थिए । भारतका तर्फबाट विद्युत् मन्त्रालयका सहसचिव घनश्याम प्रसादलगायतको सहभागिता थियो ।
कार्यक्रमअनुसार बिहीबार सचिवस्तरीय संयुक्त निर्देशक समितिको बैठक बस्नेछ । आजको बैठकमा साझा एजेण्डा तय भएको ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइ मन्त्रालयले जनाएको छ । बिहीबारको बैठकमा नेपालका तर्फबाट ऊर्जा सचिव देवेन्द्र कार्कीको नेतृत्वमा मन्त्रालयमातहतका निकायका अधिकारी सहभागी हुनेछन् ।
यस्तै भारतका ऊर्जा सचिव आलोककुमार नेतृत्वको प्रतिनिधिमण्डलले सहभागिता जनाउनेछ । बैठकमा सहभागी विभागका महानिर्देशक देवका अनुसार न्यू बुटवल गोरखपुर अन्तरदेशीय प्रसारण लाइन निर्माण, हाल सञ्चालनमा रहेका प्रसारण लाइनको क्षमता वृद्धि र विद्युत् व्यापारलगायतका विषयमा सकारात्मक छलफल भएको छ ।
प्रसारण लाइन नेपाल र भारतबीच समान लगानीमा निर्माण हुने सम्झौता भइसकेको छ । कूल ४०० केभी क्षमताको न्यू बुटवल गोरखपुर प्रसारण लाइनको २० किलोमिटर खण्ड नेपाली भूभागमा पर्नेछ भने १२० किलोमिटर खण्ड भारतमा पर्नेछ । विसं २०७६ असोजमा भएको संयुक्त निर्देशक समितिको बैठकले सो प्रसारण लाइन निर्माणबारेमा सहमति जुटाएको थियो ।
यस्तै कटैया कुशाहा १३२ केभी प्रसारण लाइनको दोस्रो सर्किट, रक्सोल–परवानीपुर प्रसारण लाइन, न्यू नौतनवा मैनिहा १३२ केभी प्रसारण लाइनको क्षमता वृद्धिका बारेमा समेत आजको बैठकमा छलफल भएको छ ।
विसं २०७६ मा भारतको बैङ्गलोरमा भएको बैठकमा पहिलो अन्तरदेशीय ढल्केबर मुजफ्फपुर अन्तरदेशीय प्रसारण लाइनको क्षमता वृद्धि, भारतीय ग्रीड प्रयोग गरी नेपाल र बङ्गलादेशबीच विद्युत् आदानप्रदानलगायत नौवटा विषयमा छलफल भएको थियो ।
मन्त्रालयका अनुसार कोरोनाका कारण प्रत्यक्षरूपमा हुन नसकेको बैठक यसपटक भौतिकरूपमा नै हुन लागेको हो । विसं २०७६ असोज २७ र २८ गते संयुक्त निर्देशक समितिको बैठक भारतको बैङ्गलोरमा भएको थियो ।
