कोरोना भाइरस महामारीले कर्पोरेट रणनीति, उद्योग व्यवधान वा उत्तराधिकार योजनाको गहन बहसलाई अवरुद्ध गरेको छैन । लगानीकर्ताहरूका लागि आगामी १२ महिनाले अझ बढी पैसा कमाउने राम्रो अवसर सिर्जना गर्नेछ भन्ने धेरैको अनुमान छ । तर, हाम्रा लेखकहरूलाई यस्ता मुद्दाहरूमा विचार गर्न र सही तरिकाले फैसला दिन ठीक नलाग्न सक्छ ।
किनभने हामीमध्ये धेरैले २०२० मा कोभिड–१९ महामारी सबैभन्दा ठूलो मुद्दा बन्छ भनेर भविष्यवाणी गरेका थिएनौं । निश्चय पनि २०२१ मा केही मुद्दाहरूका बारेमा हामीले आशा गर्न सक्छौं र एसियामा पुनर्निर्माणको काम कमसेकम आगामी डिसेम्बरसम्म विस्तृत रूपमा कभर गर्न सकिन्छ ।
के एन्ट ग्रुपको आईपीओ आउने छ ?
२०२१ मा चिनियाँ अधिकारीहरूले नोभेम्बरमा अन्तिम मिनेटमा बिर्को नै बन्द गरेपछि ज्याक माको एन्ट ग्रुपले आफ्नो प्रारम्भिक सार्वजनिक प्रस्तावलाई पुनर्जीवित गर्ने सम्भावना एकदम न्यून छ ।
संघाई र हङकङमा ३९.६ अर्ब डलरको आईपीओ गर्ने लक्ष्य राखी रहेको अलिबाबा समूहको होल्डिङ वा अफसुटलाई नियामकहरूले आफ्नो उच्च मार्जिन, बिमा र सम्पत्ति व्यवस्थापन कार्यबाट पछि हट्न भनिएको छ । उनीहरू एन्टको पुँजी पर्याप्तता र नियामक अनुपालन सुनिश्चित गर्न एक छुट्टै होल्डिङ कम्पनी स्थापना गर्न र पूर्ण इजाजत प्राप्त वित्तीय संस्था बन्न चाहन्छन् ।
एन्ट ग्रुपले नियामकीय समीक्षाका लागि अनुपालन गरेर बुझाउनका लागि योजनाहरू बनाउनु पर्नेछ । बैंकरहरू र लगानीकर्ताहरूका अनुसार आईपीओ २०२२ सम्म धकेलिन सक्छ । एन्टले आफ्नाबारे बताउन नचाहे पनि आवेदन प्रक्रिया पुनः सुचारु गर्न फेरि चिनियाँ नियामकको अनुमोदन चाहिनेछ र नियामकले अनुमति दिन्छ निश्चितता भने छैन ।
ज्याकमाले नियामकहरूको आलोचना गर्दै चीनको वित्तीय प्रणालीलाई ‘पनसप’सँग तुलना गरेका कारण विश्वको सबैभन्दा ठूलो आईपीओ सार्वजनिक गर्ने अवसर गुमाएको धेरैको बुझाइ छ ।
त्यसपछि भने ज्याकमाले यससम्बन्धी केही बोलेका छैनन् । तर, चीनको वित्तीय नियामक वातावरणमा भएको परिवर्तन र बेइजिडको इन्टरनेट दिग्गजहरूको शक्तिमाथि लडाइँ राख्ने दृढ संकल्पले आउँदो वर्षमा एन्ट ग्रुपको आईपीओ आउने सम्भावना छैन । विश्लेषकहरूले एन्टको ३२० अर्ब डलरको आईपीओको मूल्य घटाएर २०० अर्ब डलरभन्दा तल झर्ने सम्भावना छ ।
कार कति स्मार्ट हुनेछन् ?
जबसम्म कारहरू छन् । स्वतः ड्राइभिङ वाहनहरू कहिले आंशिक सपना, कहिले अंश विज्ञानजस्तो काल्पनिक भएको छ, तर युग भने हातमा नै देखिन्छ ।सन् २०२१ मा कार निर्माताहरूले अझ उन्नत स्वशासित ड्राइभिङ कार्यहरू गर्ने कार प्रचलनमा ल्याउने छन् । खासगरी गुगल र बैडुजस्ता कम्पनीहरूले ड्राइभर रहित ‘रोबोट्याक्सिस’लाई नयाँ मोडलहरूसहित धेरै ठूलो परिमाणमा परीक्षणको सुरुवात गर्नेछ । स्वशासित ड्राइभिङ टेक्नोलोजीको व्यवसायीकरणमा जापान अग्रणी छ । होन्डा मोटरले मार्चसम्ममा विश्वको पहिलो ‘लेभल थ्री’ कार सुरु गर्ने तयारी गरेको छ । गाडीलाई भीडभाड र राजमार्गहरूमा स्वशासित रूपमा चलाउनेछ ।
चीनमा बैडु, पोनी वाई, वेराइड, अटोएक्स र दिदी चुक्सिंग आदिले रोबोट्याक्सी सेवाहरू पहिले नै सार्वजनिक गरेका छन् । यद्यपि गाडीमा सुरक्षा ड्राइभर भने रहनेछन् अर्थात ड्राइभर अझै पनि आवश्यक छ । बेइजिङले डिसेम्बरमा खुला सडकमा पूर्ण स्वायत्त कारहरूको परीक्षणका लागि बैडुलाई पहिलो अनुमति दिएपछि सुरक्षा कम्पनीको चालकलाई अन्य कम्पनीहरूको पाइलट योजनाबाट हटाउन सकिन्छ ।
अमेरिकामा सबभन्दा उन्नत स्वशासित ड्राइभिङ टेक्नोलोजी छ, त्यसमा पनि केही पुनर्संरचना हुनेछ । जुन २०१८ मा एरिजोनामा एउटा घातक दुर्घटनापछि राइड हेलिङ विशाल उबर टेक्नोलोजीले आफ्नो स्वशासित वाहनको एकाइ फेरि बेच्ने अघि सारेको छ ।
चुनौती खेपिरहेका एयरलाइन्स फस्टाउलान ?
कोरोना भाइरस महामारीका कारण अभूतपूर्व संकटमा परेको हवाई क्षेत्रले २०२१ एयरलाइन्सको सम्भावनालाई द्रुत बनाएको छ । तर, केही दुस्साहस वाहकहरूले प्रतिद्वन्द्विता सिर्जना गर्ने र त्यसबाट फाइदा उठाउने प्रयास पनि गर्नेछन् । चिनियाँ सम्पत्ति टाइकुनद्वारा स्थापित हङकङ स्टार्टअप ग्रेटर बे एयरलाइन्सले जुलाईमा एयर अपरेटरको प्रमाणपत्रका लागि आवेदन गरिएको थियो । उसले पहिलो विमानका लागि एकैपटक कर्मचारी भर्ती गर्न खोजी गरिरहेको छ । यही बेला ठूलो उपस्थिति रहेको क्याथे प्रशान्त एयरवेजले भने करिब एक चौथाइ कर्मचारी हिस्सा काटिरहेको छ ।
अस्ट्रेलियामा टर्बोप्रप्सको सानो फ्लीटको अपरेटर, क्षेत्रीय एक्सप्रेस बोइङ ७३७ एसको विस्तारमा मार्चमा सिड्नी मेलबोर्न मार्ग सुरु गर्न कान्टास एयरवेज, भर्जिन अष्ट्रेलिया र जेस्टार एयरवेजलाई चुनौती दिन खोजेको छ । यद्यपि तिनीहरूको विस्तारको मार्ग अनिश्चितताले भरिएको छ । केही वर्तमान स्थानीय झण्डा वाहकका साथै ठूलो बजेट क्यारियरहरू नोक्सानीमा जान सक्छन्, तर तिनीहरू प्रत्येक बजारको प्रमुख शक्ति रहन्छन् । अझै पनि, प्रतिद्वन्द्वीहरूले आफ्नो इतिहासको सबैभन्दा ठूलो आर्थिक विपत्तिसँग सामना गर्ने र विश्वमा विस्तारै कोरोना भाइरस महामारीले थप चुनौती दिँदा आफ्नो छाप छोड्न पर्याप्त समय नपाउने स्थिति छ ।
हुवावे २०२१ मा सर्भाइभ हुन सक्ला ?
हुवावे टेक्नोलोजीहरूमा वासिङ्गटनको क्रकडाउनले चिनियाँ प्राविधिक कम्पनीलाई ठूलो चोट पुर्याएको छ । तर, बिगार्न भने सकेको छैन ।
२०२० मा अमेरिकी व्यापार प्रतिबन्धहरूको प्रतिरोध गर्न निर्माण गरिएको चिप्स र अन्य सामग्रीहरूको भण्डार यथावत् छ । क्वालकाम र सोनीलगायत प्रमुख आपूर्तिकर्ताहरूले २०२१ को लागि केही राहत दिने वचन दिएर हुवावेसँग केही व्यवसाय पुनः सुरु गर्ने अनुमति लिएका छन् । तर, स्मार्टफोन र टेलिकम उपकरण निर्मातामा अझै ठूलो खाडल छ र त्यसको आपूर्ति चीनले गरिरहेको छ ।
चिनियाँ सरकार पूर्ण विकसित घरेलु टेक उद्योगलाई प्रोत्साहित गर्न प्रतिबद्ध छ र हुवावे त्यो सपनाका लागि महत्वपूर्ण छ । यो चीनको सबैभन्दा ठूलो टेक कम्पनी मात्र होइन महत्वपूर्ण सेवा प्रदायक जी टेलिकम बेस स्टेसनहरू, चीनको अर्को पुस्ताको वायरलेस टेक्नोलोजीको प्रयोगका लागि आधार पनि हो । वासिङ्गटनले आफ्नो च्याम्पियनलाई कुचल्ने प्रयास गर्दा बेइजिङ अझ कडा रूपमा प्रस्तुत हुनेछ र आफ्नो अस्तित्वलाई राष्ट्रिय महत्वको विषय बनाएको छ ।
सुन वा बिटक्वाइन राम्रो बाजीका प्रमाण हुन सक्छन् ?
२०२० को महामारीले सिर्जित अनिश्चितताको बीचमा सुन र बिटक्वाइन दुवैको मूल्यले रेकर्ड कायम गरेको छ । विश्वमा व्यापक रूपमा भ्याक्सिन रोलआउटका कारण २०२१ मा राम्रोसँग कायम गर्नेछ २०२० मा सुन २३ प्रतिशतले वृद्धि भयो । यद्यपि यस वर्ष यस्तो उत्कृष्ट प्रदर्शनलाई दोहो¥याउन असम्भव छ, धातु सुरक्षित स्वामित्व सम्पत्तिको रूपमा हराउन गाह्रो देखिन्छ ।
भ्याक्सिनहरूले महामारीसँग सम्बन्धी अनिश्चितताहरूलाई कम गर्न सक्छ, यद्यपि अमेरिकाको बजेट घाटा कम गर्न उनीहरूले थोरै गर्न सक्छन्, जुन सरकारले कोरोना भाइरस काउन्टरमा पैसा खसालेको थियो । धेरै विश्लेषकहरू भन्छन्, यसको मतलब डलर कमजोर रहनेछ, जसले सुनको मूल्यलाई समर्थन गर्छ ।२०२० मा माग घटेपछि एसियाली उपभोक्ताहरू पनि सुन बजारमा फिर्ता जाने आशा राखेका छन् ।
जबकि सुनको पक्षमा स्थिरता र तरलता छ, बिटक्वाइन एक दशकभन्दा अलि बढी पुरानो, यसको पक्षमा वृद्धि क्षमता छ । २०२० मा क्रिप्टोकरन्सी मूल्यमा त्रसित भयो र मूल्यको भण्डारको रूपमा यसको उपयुक्ततामाथि सुस्त प्रश्नहरूको बाबजुद पनि बढ्न सक्छ ।
डिजिटल सम्पत्तिका लागि एक जितमा, पेपलले यसको तरलता बढाउन मद्दत गर्न अक्टुबरमा बिटक्वाइन ट्रेडिङ सेवाहरू प्रदान गर्न सुरु गर्यो ।
“सुन एक सुरक्षित आश्रय सम्पत्तिको रूपमा अधिक स्थिर भए पनि बिटक्वाइनले लामो बजारमा आफ्नो बजार विस्तार गर्ने सम्भावना छ, “मिजो सिक्युरिटीजका रणनीतिकार मिओको नाकासिमाले भने ।
टोकियो ओलम्पिक अगाडि बढ्नेछ ?
टोकियो स्काइट्री टावर महामारीको कारण २०२० मा स्थगित भएपछि ओलम्पिक टर्च रिले सुरु नभएसम्म १०० दिनका लागि डिसेम्बर १५ मा चेरिब्लासम गुलाबी र सुनमा प्रज्वलित गरिएको थियो ।स्काइट्रीको मालिक टोबु रेलवे मूल रूपमा ओलम्पिक प्रायोजक थिएन । तर, खेल पूरा वर्ष स्थगित हुनाले टोकियो २०२० को आयोजक समिति र यसको प्रमुख साझेदार विज्ञापन एजेन्सी डेन्ट्सुले बजेटको कमीलाई पूरा गर्न प्रायोजकहरूमा हस्ताक्षर गराएको थियो ।
स्थगित लागत बढ्न थाल्नु अघि पनि जापानी कम्पनीहरूले ओलम्पिक मार्केटिङ अधिकारका लागि ३ अर्ब डलरभन्दा बढी खर्चेको थियो । यो विगतको तुलनामा तीन गुणा बढी हो । आयोजकहरूलाई आफूप्रति उत्तरदायी बनाइ राख्न आगामी ८ महिनामा प्रायोजकहरूले थप १९ करोड २० लाख डलर दिने वचन दिएका छन् । जापानी सरकारले पूर्वाधार निर्माणका लागि करिब १२ अर्ब डलर र स्थगित टोकियो ओलम्पिकको स्थगित थप लागत र कोभिड–१९ को पूर्व सावधानी अपनाउन २.८ अर्ब डलर छुट्याएको छ ।
अहिलेको प्रश्न ओलम्पिक खेल महँगो भयो होइन कि ओलम्पिक खेलहरू अगाडि बढ्छन् कि बढ्दैनन् भन्ने कुरा महत्वपूर्ण हो । यसम्बन्धी निर्णय गर्ने अधिकार भने जापानी सरकार र आईओसीलाई छ । तर, उनीहरूले कुन रूपमा खेलहरू अघि बढाउँछन् ? आयोजकहरूले कसरी एथलीटहरू, दर्शकहरू र बढ्दो शंकालु जापानी जनतालाई संक्रमणबाट सुरक्षित राख्न सक्छन् ? यदि विदेशी उपस्थिति निराश भयो भने जापानको पर्यटन उद्योगले २०२० को घाटालाई कसरी परिपूर्ति गर्छन् । जापानको व्यवसाय र राजनीतिक सम्भ्रान्तहरूले आगामी दिनलाई उत्तम दिनका रूपमा लिँदै आशावादी भएर कोभिड–१९ संक्रमणको विशाल लहर नआइकन सद्भावना उत्पन्न गर्छ भन्ने विश्वास गर्छन् ।